- Home
- Blog
- ความรู้ทั่วไป
- ผลข้างเคียงทั่วไปและการดูแลตนเองเบื้องต้นจากยาเคมีบำบัด
ผลข้างเคียงทั่วไปและการดูแลตนเองเบื้องต้นจากยาเคมีบำบัด
ผลข้างเคียงทั่วไปและการดูแลตนเองเบื้องต้นจากยาเคมีบำบัด
โดย นพ. วรเศรษฐ์ สายฝน
ผลข้างเคียง : คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร
คำแนะนำ :
- กินอาหารย่อยง่าย เลี่ยงอาหารครีม มัน เนย รสจัด ของทอด ของมัน
- อาจลองกินอาหารรสชาติเปรี้ยว เช่น น้ำมะนาว / อาหารแห้งๆ เช่น ขนมปังปิ้ง ขนมปังกรอบ
- กินครั้งละน้อยๆ แต่บ่อยๆ
- กินช้าๆ เคี้ยวละเอียด เพื่อให้ย่อยง่าย
- หากการรับรสผิดปกติ รู้สึกขมตลอดเวลา ควรหาลูกอมที่ทำให้รู้สึกสดชื่น
- หากกินอาหารได้น้อยลงมาก อาจกินอาหารเสริมทางการแพทย์
————————————————————————————–
ผลข้างเคียง : ท้องเสีย
คำแนะนำ :
- ดื่มน้ำมากๆอย่างน้อยวันละ 2 ลิตร
- ดื่มผงเกลือแร่ผสมกับน้ำบ่อยๆ
- กินยาแก้ท้องเสียตามแพทย์สั่ง
————————————————————————————–
ผลข้างเคียง : ช่องปากอักเสบ
คำแนะนำ :
- บ้วนปากอย่างน้อย 4 ครั้ง/วัน ด้วย น้ำเกลือ หรือ ผสมเกลือ 2 ช้อนชากับเบกกิ้งโซดา 2 ช้อนชาในน้ำ 1 ลิตร
- แปรงฟันด้วยแปรงขนอ่อนนุ่มหลังอาหารทุกมื้อและก่อนนอน
- กินอาหารอ่อน เคี้ยวง่าย เช่น โจ๊ก ข้าวต้ม ไอศกรีม วุ้น พุดดิ้ง แตงโม
- เลี่ยงอาหารรสจัด
- เลี่ยงน้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ เพราะทำให้ระคายเคืองมากขึ้น
————————————————————————————–
ผลข้างเคียง : ผิวหนัง/เล็บคล้ำ
คำแนะนำ :
- ไม่เป็นอันตรายใดๆ แต่อาจส่งผลต่อภาพลักษณ์และความสวยงาม
- เลี่ยงการถูกแสงแดดนานๆ
- ตัดเล็บให้สั้น
————————————————————————————–
ผลข้างเคียง : ผมร่วง
คำแนะนำ :
- สระผมด้วยแชมพูเด็ก หวีผมเบาๆ หลีกเลี่ยงการย้อมหรือดัดผม
- ใส่หมวกไหมพรมหรือผ้าคลุม หากรู้สึกเย็นที่ศีรษะ
————————————————————————————–
ผลข้างเคียง : ชาปลายมือปลายเท้า (ยาที่มักทำให้ชา ได้แก่ oxaliplatin, paclitaxel, cisplatin, carboplatin, docetaxel)
คำแนะนำ :
- หากเริ่มชาเล็กน้อย ควรหลีกเลี่ยงการใช้ของมีคม และเลี่ยงการสัมผัสของเย็นหรือของร้อน
- หากชาจนรบกวนชีวิตประจำวัน เช่น ติดกระดุมลำบาก เดินแล้วรองเท้าหลุด ให้แจ้งแพทย์ในวันที่นัดตรวจ
————————————————————————————–
ผลข้างเคียง : ฝ่ามือ ฝ่าเท้าอักเสบ (ยาที่มักทำให้มีอาการมือเท้าอักเสบ ได้แก่ capecitabine, doxorubicin)
คำแนะนำ :
- ทาครีมให้ผิวหนังชุ่มชื้น
- หลีกเลี่ยงการเสียดสีของฝ่ามือ ฝ่าเท้า เช่น การเดินนานๆ การใส่รองเท้าที่คับแน่นเกินไป
- ตรวจดูฝ่ามือฝ่าเท้าทุกวัน หากมีอาการเจ็บเมื่อสัมผัสของร้อน เจ็บเท้าตอนเดิน เจ็บตอนบิดลูกบิด ให้หยุดยาชั่วคราว เมื่ออาการเจ็บหายไปให้กินยาต่อได้
- หากผิวลอก มีตุ่มน้ำ หรือแตกเป็นแผล ให้หยุดยาและมาพบแพทย์
————————————————————————————–
ผลข้างเคียง : ไข้ จากเม็ดเลือดขาวต่ำ
คำแนะนำ :
- หากมีไข้ > 38 องศาเซลเซียส หรือหนาวสั่น โดยเฉพาะในช่วงวันที่ 10-14 หลังได้ยาเคมีบำบัด (เป็นช่วงที่เม็ดเลือดขาวต่ำที่สุด) ต้องมาเจาะเลือดดูปริมาณเม็ดเลือดขาว หากพบภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำต้องมาโรงพยาบาลทันที
————————————————————————————–
ผลข้างเคียง : อ่อนเพลีย
คำแนะนำ :
- พักผ่อนให้เพียงพอ
- ทำกิจวัตรเท่าที่จำเป็น
- อาการอ่อนเพลียมักจะค่อยๆดีขึ้นเองเมื่อเวลาผ่านไป
————————————————————————————–
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติ่ม
คลินิกโรคมะเร็ง
- โทร 02 849 6600 ต่อ 2632-2633