ภาวะ Long Covid กับการรักษาทางแพทย์แผนจีน

ภาวะ Long Covid กับการรักษาทางแพทย์แผนจีน

โดย แพทย์จีนธีรวุฒิ ชาญศิริเจริญกุล

ภาวะลองโควิด (Long Covid) คือสภาวะที่ร่างกายได้รับการได้รับเชื้อโควิด-19 แล้วเกิดผลกระทบกับร่างกายถึงแม้ว่าจะหายจากเชื้อโรคแล้วก็ตาม ซึ่งเกิดจากร่างกายเมื่อได้รับการติดเชื้อแล้ว ร่างกายจะสร้างเม็ดเลือดขาว ไปต่อสู้กับเชื้อโรคจึงทำให้เกิดการอักเสบภายในร่างกายได้ หรือการทานยาฆ่าเชื้อไวรัสทำให้ร่างกายทำงานหนักขึ้น อาการที่มักจะพบได้บ่อย เช่น หายใจไม่อิ่ม หายใจลำบาก  อ่อนเพลีย ปวดศีรษะ นอนไม่หลับ หลงลืม

การรักษาในมุมมองของแพทย์แผนจีน เราอ้างได้จากคัมภีร์หวงตี้เน่ยจิง ซึ่งเป็นหนังสือเล่มแรกของแพทย์แผนจีน พูดไว้ว่าการป้องกัน มี 3 กรณี

  1. ยังไม่ป่วย ต้องป้องกันก่อนเกิดโรค
  2. เมื่อป่วยแล้ว รีบรักษาป้องกันไม่ให้โรครุนแรง
  3. เมื่อหายป่วยแล้ว ต้องฟื้นฟูป้องกันไม่ให้โรคกำเริบ

ซึ่งโรคโควิด -19 ในมุมมองของแพทย์แผนจีนเกิดจากพิษความชื้น “湿毒” ตำแหน่งของโรคอยู่ที่ปอด อาจจะทำให้คนไข้มีอาการ ไอมีเสมหะ ปอดอักเสบ หายใจลำบาก และความชื้นมักมีผลกับกระเพาะอาหารและม้าม ที่เป็นอวัยวะที่ไม่ชอบความชื้น ซึ่งทำหน้าที่เกี่ยวกับการย่อยอาหาร อาจจะทำให้ท้องอืด ไม่อยากอาหารได้ ซึ่งการรักษาของแพทย์แผนจีนก็คือการบำรุงเจิ้งชี่ ที่ทำหน้าที่คล้ายหน้าที่กับภูมิคุ้มกันของร่างกายให้ทำงานดีขึ้น และขับเซียชี่ เช่น ความชื้น หรือความร้อน ที่เหมือนกับเชื้อโรคในร่างกายให้ออกไป ทำให้ร่างกายกลับมาสู่สภาวะสมดุล ก็จะทำให้ร่างกายแข็งแรงเหมือนเดิม

การดูแลรักษาในทางแพทย์แผนจีนก็สามารถทำได้โดย

  1. การเสริมโภชนาการ ตนเอง ผู้ป่วยควรงดการทานอาหารทอดๆมันๆ หรืออาหารที่ย่อยยากในช่วงแรก ช่วงแรกที่หายป่วยควรทานอาหารอ่อนก่อน เช่น โจ๊ก หรือข้าวต้ม
    ซึ่งวันนี้จะมาบอกสูตรอาหารที่ใช้ช่วยบำรุงร่างกายได้ เหมาะสำหรับคนที่แข็งแรง ไม่มีโรคประจำตัวอะไร ซึ่งส่วนประกอบ
    ข้าวเหนียวขาว 100-150 กรัม
    2. หัวของต้นหอม 7-8หัว
    3. ขิง 5แว่น
    4. น้ำส้มสายชู 10-15 มิลลิลิตร

วิธีการทำ
ต้มน้ำให้เดือด นำข้าวเหนียวขาวและขิงสดที่ล้างแล้วใส่ลงไปในน้ำเดือด ต้มประมาณ 20 นาที หลังจากนั้นใส่หัวของต้นหอมลง   จากนั้นต้มต่อจนข้าวสุกและเละ จึงใส่น้ำส้มสายชูลงไป หลังจากนั้นปรุงตามใจชอบ
วิธีการรับประทาน  สัปดาห์ละ2 ครั้ง

สรรพคุณ

  • ข้าวเหนียวขาว รสหวาน ฤทธิ์อุ่น มีสรรพคุณ บำรุงชี่ของ ปอดและม้าม
  • หัวของต้นหอม  รสเผ็ด ฤทธิ์อุ่น มีสรรพคุณขับเหงื่อ และลมเย็น ป้องกันหวัด
  • ขิงสด  รสเผ็ด ฤทธิ์อุ่น มีสรรพคุณบ ารุง กระเพาะอาหาร แก้อาเจียน
  • น้ำส้มสายชูหมัก รสเปรี้ยว ขม ฤทธิ์อุ่น มีสรรพคุณช่วยในการ ไหลเวียนเลือด
  1. การฝังเข็ม สามารถมาฝังเข็มเพื่อรักษาอาการลองโควิดได้ เป็นการปรับสมดุลในร่างกาย ที่อาจจะเกิดจากการติดเชื้อได้ เพราะการเป็นลอง โควิด อาจจะทำให้ร่างกายเกิดความชื้น หรือความร้อนสะสมในร่างกาย หรืออาจจะทำให้ชี่หรือเลือดหมุนเวียนได้ไม่ดี จึงทำให้เกิดอาการอื่นๆของลองโควิดได้ เช่น เวียนศีรษะ ปวดหัว นอนไม่หลับ อ่อนเพลีย หายใจไม่เต็มอิ่ม หรือภูมิคุ้มกันในร่างกายทำงานได้ไม่ดี ซึ่งจุดฝังเข็มแต่ละจุดสามารถช่วยปรับสมดุลในร่างกายได้ เช่น จุดชวี่ชือ(LI11) ที่ช่วยลดความร้อนในร่างกายได้ หรือ เฟิงหลง ที่ช่วยลดเสมหะในร่างกายได้ (ST40) ซึ่งจุดพวกนี้สามารถฝังเข็ม หรือรมยา ช่วยลดอาการข้างเคียงที่เกิดขึ้นได้

 

Reference

  • บทบาทแพทย์แผนจีน กับการรักษาและฟื้นฟูผู้ป่วยโควิด-19 ฉบับวิชาการ

https://tcm.dtam.moph.go.th/images/2020/COVID-19/%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%9E%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%9C%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%AA_%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%A1_-%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%A2%E0%B8%A7_-_1.pdf

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติ่ม

คลินิกแพทย์แผนจีน

  • โทร 02 849 6600 ต่อ ต่อ 4018

บทความที่เกี่ยวข้อง

GJ E-Magazine เล่มที่ 27

GJ E-Magazine ฉบับที่ 27 (เดือนเมษายน 2567) “โรคปอดกับการสูบบุหรี่” คลิกที่นี่เพื่ออ่าน   ไฟล์ขนาดใหญ่สำหรับพิมพ์ : คลิกที่นี่

มะเร็งปอด

มะเร็งปอด นพ.คมน์สิทธิ์ ทองธรรมชาติ (อายุรศาสตร์มะเร็งวิทยา) มะเร็งปอดคืออะไร มะเร็งปอดคือโรคที่เซลล์ในหลอดลมหรือถุงลมเจริญเติบโตมากผิดปกติจนเป็นก้อนมะเร็งขนาดใหญ่ และสามารถแพร่กระจายไปอวัยวะอื่น ๆ มะเร็งปอดแบ่งเป็นกลุ่มใหญ่ 2 ชนิด คือ ชนิดเซลล์ขนาดเล็ก และ ชนิดเซลล์ขนาดไม่เล็ก ซึ่งกลุ่มหลังพบได้ 90% ของมะเร็ง และกลุ่มนี้ยังแยกย่อยออกไปเป็นชนิดต่าง ๆ เช่น adenocarcinoma ซึ่งปัจจุบันมีการรักษาด้วยยากลุ่มใหม่ๆ เกิดขึ้นและมีผลการตอบสนองต่อการรักษาค่อนข้างดีมาก   อาการเริ่มแรกของมะเร็งปอดเป็นอย่างไร อาการของโรคขึ้นอยู่กับตำแหน่งของตัวก้อนมะเร็ง เช่น หากอยู่ใกล้หลอดเลือดและหลอดลมอาจจะมีอาการเหนื่อย ไอเป็นเลือด หากอยู่ในกระดูกจะมีอาการปวดกระดูกอย่างมาก หากอยู่ในตับอาจจะมีอาการปวดท้อง ตับโต และการทำงานของตับอาจจะผิดปกติ หากอยู่ที่สมองอาจจะมีอาการแขนขาอ่อนแรง เป็นต้นสำหรับอาการทั่วไปที่พบได้บ่อย เช่น มีอาการไอเรื้อรัง เหนื่อย หายใจไม่สะดวก มีอาการเบื่ออาหาร น้ำหนักลด โดยไม่ทราบสาเหตุ ปอดอักเสบติดเชื้อบ่อย ๆ   สาเหตุของมะเร็งปอด การสูบบุหรี่หรือได้รับควันบุหรี่มาเป็นเวลานาน เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งปอด เช่น สูบบุหรี่ 10 มวน/วัน เป็นระยะเวลา 20 […]

GJ E-Magazine เล่มที่ 26

GJ E-Magazine ฉบับที่ 26 (เดือนมกราคม 2567) “โรคที่พบในเด็ก” คลิกที่นี่เพื่ออ่าน   ไฟล์ขนาดใหญ่สำหรับพิมพ์ : คลิกที่นี่

ปอดอักเสบในเด็ก

ปอดอักเสบในเด็ก โดย พญ. พิชญา สถิตพัฒนพันธ์ กุมารแพทย์โรคระบบการหายใจ   รู้จักโรคปอดอักเสบ ปอดบวม / ปอดอักเสบ (Pneumonia) การติดเชื้อในทางเดินหายใจส่วนล่าง ได้แก่ เนื้อปอด หลอดลมฝอย อาการไข้ ไอ หายใจหอบเหนื่อย ได้แก่ หายใจแรง หายใจเร็ว หายใจซี่โครงบาน อกบุ๋ม หายใจปีกจมูกบาน กินได้น้อยลง ซึม หลับเยอะกว่าปกติ เหนื่อย แน่นหน้าอก   ไข้หวัด (Common Cold) การติดเชื้อในทางเดินหายใจส่วนบน อาการไข้ ไอ มีเสมหะ มีน้ำมูก ไม่มีอาการหายใจเหนื่อย   การตรวจที่โรงพยาบาล ซักประวัติร่างกาย วัดไข้ วัดอัตราการหายใจ วัดออกซิเจนปลายนิ้ว ฟังเสียงปอด NasoPharyngeal Swab หาเชื้อไวรัสเจาะจงเมื่อมีการระบาด ส่งตรวจเพิ่มเติม ตรวจเลือด เอกซเรย์ปอด   การรักษา […]