โรคอ้วนในเด็ก

“ โรคอ้วนในเด็ก ”                                    

“เด็กอ้วน” น่ารัก หรือ น่าห่วง? ผู้ใหญ่หลายคนมักจะคิดว่า “เด็กอ้วน” คือเด็กน่ารัก น่ากอด  แต่หารู้ไม่ว่า การที่พ่อแม่อยากให้เด็กๆอ้วน เป็นความเชื่อที่ผิด เนื่องจากความอ้วนอาจส่งผลเสียต่อตัวเด็กได้ ซึ่งถ้าปล่อยให้เด็กอ้วนต่อไปเรื่อย ๆ ในระยะยาวจะมีปัญหาสุขภาพมากมายตามมา จากการสำรวจพบว่ามีเด็กทั่วโลกเป็นโรคอ้วนเพิ่มมากขึ้นและยังไม่มีแนวโน้มว่าจะลดลง

สาเหตุของโรคอ้วนในเด็ก

โรคอ้วนในเด็กประกอบด้วยหลายปัจจัย เช่น การบริโภคอาหารที่เปลี่ยนไปในยุคที่มีความทันสมัยขึ้น เต็มไปด้วยอาหารเร่งด่วน หวาน มัน เค็ม และมีพลังงานสูง รวมถึงกิจกรรมทางกายและการออกกำลังกายที่น้อยลง ทำให้การใช้พลังงานน้อยกว่าพลังงานที่ได้รับในแต่ละวัน พลังงานส่วนเกินที่สะสมเรื่อย ๆนั้น เป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เด็กมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นได้ ดังนั้น ผู้ปกครองมีส่วนสำคัญอย่างมากที่จะทำให้เด็ก ๆ ห่างไกลจากโรคอ้วนในได้ ด้วยการดูแลการรับประทานอาหารให้ถูกต้องตามโภชนาการ

อันตรายจากโรคอ้วนในเด็ก

• โรคอ้วนในเด็กมีผลเสียต่อสุขภาพหลายด้าน โดยเฉพาะกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง ซึ่งโรคเหล่านี้สามารถพบได้แม้กระทั่งในเด็กอายุน้อย ๆ ที่มีโรคอ้วนอีกด้วย
• การเกิดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ได้แก่ ภาวะทางเดินหายใจอุดกั้นขณะหลับ ส่งผลเสียถึงการนอนที่ไม่เพียงพอและอาจส่งผลกระทบต่อการเรียนของเด็กด้วยเช่นกัน ทำให้เด็กไม่สามารถเรียนรู้ได้อย่างเต็มที่
• ผลกระทบทางด้านจิตใจ เช่น การถูกเพื่อนล้อเรื่องรูปลักษณ์ จนทำให้เกิดความเครียด ไม่มั่นใจในตัวเอง และอาจเป็นโรคทางจิตเวชได้

สิ่งที่ผู้ปกครองควรตระหนัก

• ควบคุมปริมาณอาหาร ให้เด็กรับประทานแต่พออิ่มในสัดส่วนที่เหมาะสม และไม่บังคับให้เด็กกินจนหมดจาน ทั้ง ๆที่เด็กรู้สึกอิ่มแล้ว
• เลือกผักและผลไม้ที่มีกากใยเป็นประจำ ถ้าเด็กไม่ชอบกินผัก ควรมีวิธีจูงใจให้เด็กหันมารับประทานผัก เช่น สอดแทรกผักทีละน้อย หลากหลายสีสันในเมนูอาหารให้น่ารับประทาน
• หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันและน้ำตาลสูง เช่น ของทอด ขนมหวาน ขนมขบเคี้ยวในร้านสะดวกซื้อที่ไม่มีประโยชน์ เครื่องดื่มที่มีน้ำตาลสูง และน้ำอัดลม
• ไม่ปล่อยให้ใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เป็นเวลานาน เช่น คอมพิวเตอร์ ทีวี ไอแพด แท็บเล็ต และโทรศัพท์มือถือ เป็นต้น เพราะจะทำให้เด็กมีอาการติด และไม่มีเวลาออกกำลังกาย
• ปล่อยให้เด็กได้วิ่งเล่นตามวัย เล่นกีฬาที่ชอบ และมีเวลาออกกำลังกายเพื่อให้เด็กได้ใช้พลังงานส่วนเกิน
• ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของเด็กโดยฝึกให้รู้จักทำงานบ้านช่วยเหลือผู้ปกครอง ซึ่งถือเป็นการออกำลังกายอย่างหนึ่ง
• ให้เด็กเข้านอนให้เป็นเวลาและนอนให้เพียงพอ เพราะการนอนดึกหรือนอนน้อยนั้นเป็นสาเหตุหนึ่งของความอ้วน

จัดทำโดย: งานโภชนาการ ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล โทร 02-8496600 ต่อ 1084/1085

ขอบคุณข้อมูลจาก: สาเหตุโรคอ้วนในเด็ก “กินให้หมดจาน!” www.th.theasianparent.com , รายงานสุขภาพคนไทยปี 2557

             ศูนย์เรียนรู้สุขภาวะ thaihealthcentre, สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กระทรวงสาธารณสุข

             ผศ. พญ.อรพร ดำรงวงศ์ศิริ. “โรคอ้วนในเด็ก ความน่ารักที่แฝงด้วยอันตราย”  สาขาวิชาโภชนวิทยา

             ภาควิชากุมารเวชศาสตร์. คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล